สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จพระราชดำเนินไปทอดพระเนตรความก้าวหน้าการดำเนินงาน ศูนย์พัฒนาพันธุ์พืชจักรพันธ์เพ็ญศิริ จังหวัดสุรินทร์ โครงการผลิตพันธุ์ข้าวห ...
วันที่ 23 สิงหาคม 2565 สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จพระราชดำเนินไปทอดพระเนตรความก้าวหน้าการดำเนินงาน ศูนย์พัฒนาพันธุ์พืชจักรพันธ์เพ็ญศิริ จังหวัดสุรินทร์ โครงการผลิตพันธุ์ข้าวหอมมะลิ 105 พระราชทาน “เพื่อนช่วยเพื่อน” และโครงการส่งเสริมอาชีพชุมชนเครือข่ายของมูลนิธิชัยพัฒนา
ในการนี้ได้เสด็จฯ โดยรถยนต์พระที่นั่งทอดพระเนตรโครงการ “ทางนี้มีผล ผู้คนรักกัน” ที่ปลูกเรียงรายสองข้างถนนในหมู่บ้าน อำเภอศีขรภูมิ จังหวัดสุรินทร์ ซึ่งได้พระราชทานกิ่งพันธุ์ไม้ผลพันธุ์ดีให้ชุมชนนำไปปลูกริมถนนและที่สาธารณะ โดยราษฎรได้ช่วยกันปลูกและดูแลต้นไม้เหล่านี้ให้เจริญเติบโตจนให้ผลผลิตที่สามารถแบ่งปันกันบริโภคทั้งคนในหมู่บ้านและผู้ที่ผ่านไปมา
จากนั้นได้เสด็จฯ ไปยังชุมชนริมหนองหาร ตำบลระแงง อำเภอศีขรภูมิ จังหวัดสุรินทร์ ทรงมีพระราชปฏิสันถารและตรัสให้กำลังใจแก่ราษฎรที่เข้าร่วมโครงการผลิตพันธุ์ข้าวหอมมะลิ 105 พระราชทาน “เพื่อนช่วยเพื่อน” และทอดพระเนตรผลิตภัณฑ์ที่มูลนิธิชัยพัฒนาได้เข้ามาส่งเสริมและต่อยอดเพื่อเพิ่มมูลค่าให้หัตถกรรมพื้นบ้าน ตามพระราชดำริที่พระราชทานให้มูลนิธิชัยพัฒนา พัฒนาการทอเสื่อกกและการทำผลิตภัณฑ์จากเสื่อกกแก่ราษฎรในจังหวัดสุรินทร์
มูลนิธิชัยพัฒนา โดยโครงการภัทรพัฒน์ ร่วมกับอาจารย์และนักศึกษา สาขาวิชาการออกแบบสิ่งทอ คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง ดำเนินโครงการพัฒนาการออกแบบอย่างยั่งยืนเพื่อเพิ่มมูลค่าให้แก่ผลิตภัณฑ์หัตถกรรมจากต้นกก โดยใช้หลักการเรียนรู้ร่วมกันระหว่างปราชญ์ท้องถิ่น นักศึกษา อาจารย์ มาช่วยกันพัฒนาการย้อม การพิมพ์ การตกแต่งผิวหน้า การทอ และการออกแบบผลิตภัณฑ์ ทั้งนี้ยังได้รับความร่วมมือจากบริษัทเอกชนในการพัฒนาหัตถกรรมดังกล่าว เช่น บริษัท กลุ่มเซ็นทรัล จำกัด บริษัท แทงโก้ เลเธอร์ จำกัด บริษัท แพรคติก้า จำกัด และบริษัท โมเบลลา แกลเลอเรีย จำกัด นับเป็นการต่อยอดผลิตภัณฑ์จากต้นกกที่ยังคงรักษาภูมิปัญญาและวัฒนาธรรมของท้องถิ่นไว้
จากนั้น เสด็จฯ ไปยังโครงการผลิตพันธุ์ข้าวหอมมะลิ 105 พระราชทาน บ้านหนองแคน ตำบลหนองไผ่ล้อม อำเภอสำโรงทาบ จังหวัดสุรินทร์ ทอดพระเนตรผลการดำเนินงานโครงการส่งเสริมการทอผ้าย้อมสีธรรมชาติของมูลนิธิชัยพัฒนา และทรงมีพระราชปฏิสันถารและตรัสให้กำลังใจแก่ราษฎรที่เข้าร่วมโครงการผลิตพันธุ์ข้าวหอมมะลิ 105 พระราชทาน “เพื่อนช่วยเพื่อน” บ้านหนองแคน ตำบลหนองไผ่ล้อม อำเภอสำโรงทาบ
ในการนี้ได้เสด็จฯ ไปยังศูนย์พัฒนาพันธุ์พืชจักรพันธ์เพ็ญศิริ จังหวัดสุรินทร์ อำเภอสำโรงทาบ จังหวัดสุรินทร์ เพื่อทอดพระเนตรผลการดำเนินงานการผลิตและการเก็บสำรองเมล็ดพันธุ์ข้าวหอมมะลิ 105 พระราชทาน โดยในปี 2564 ศูนย์พัฒนาพันธุ์พืชจักรพันธ์เพ็ญศิริ ได้มีเมล็ดพันธุ์ข้าวหอมมะลิ 105 สำรองไว้เพื่อพระราชทานแก่ราษฎร จำนวน1,395.915 ตัน และได้พระราชทานแก่ราษฎรที่ประสบภัยแล้งหรือประสบอุทกภัยไปแล้ว 12,077 ครัวเรือน เป็นพื้นที่ทั้งหมด 93,082 ไร่ พร้อมทั้งทรงมีพระราชปฏิสันถารกับกลุ่มผู้ผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวหอมมะลิ 105 พระราชทาน “เพื่อนช่วยเพื่อน” จังหวัดสุรินทร์ ที่มาเฝ้าฯ รับเสด็จฯ
ในการผลิตพันธุ์ข้าวหอมมะลิ 105 พระราชทาน ของราษฎรที่ไม่ผ่านมาตรฐานพันธุ์ข้าวพระราชทานของศูนย์พัฒนาพันธุ์พืชจักรพันธ์เพ็ญศิริ ด้วยน้ำพระราชหฤทัยที่ทรงตระหนักว่าราษฎรที่เข้าร่วมโครงการได้ตั้งใจ ทุ่มเท และมุ่งมั่นที่จะผลิตพันธุ์ข้าวให้ประณีต แต่อาจด้วยเกณฑ์กำหนดที่สูงของพันธุ์ข้าวพระราชทาน ทำให้มีผู้ที่ได้ผลผลิตไม่ผ่านเกณฑ์ จึงมีรับสั่งให้มูลนิธิชัยพัฒนาซื้อพันธุ์ข้าวที่ไม่ผ่านเกณฑ์มาตรฐานเป็นพันธุ์ข้าวพระราชทาน มาสีเป็นข้าวสารเพื่อจำหน่ายโดยใช้ชื่อผลิตภัณฑ์ว่า ข้าวหอมมะลิ ‘จันกะผัก