วันที่ ๒ ธันวาคม ๒๕๕๘

เวลาประมาณ ๐๙.๐๐ น. สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จพระราชดำเนินไปยังโรงเรียนนายร้อยพระจุลจอมเกล้า จังหวัดนครนายก เพื่อทรงเกี่ยวข้าวในแปลงนาสาธิต โครงการทำนาในพื้นที่ว่างเปล่าอันเนื่องมาจากพระราชดำริ

ศูนย์วิจัย ข้าวปทุมธานี กรมการข้าว ได้จัดกิจกรรมการปลูกข้าวในฤดูนาปี ๒๕๘๘ จำนวน ๒ กิจกรรม คือ การปลูกข้าวพันธุ์ปทุมธานี ๑ ได้ดำเนินการเพาะกล้าข้าวเมื่อวันที่ ๒๘ กรกฎาคม ๒๕๕๘ บนถาดเพาะกล้าข้าว สำหรับปักดำด้วยเครื่องปักดำ เมื่อข้าวอายุได้ ๒๐ วัน ได้นำกล้าข้าวที่ปักอยู่บนถาดไปปักดำด้วยรถปักดำแบบนั่งขับ ที่สามารถปักดำได้ครั้งละ ๘ แถว อัตราการใช้กล้าข้าวจำนวน ๔๕ ถาด ต่อไร่ ภายหลังจากการปลูกได้ดูแลแปลงสาธิตการเกษตร โดยแบ่งออกเป็น ๒ วิธีการ คือ การใช้วิธีเกษตรเคมี ในแปลงที่ ๑ ๒ ๓ และ ๔ รวมพื้นที่ ๔.๑๓ ไร่ การใช้วิธีเกษตรอินทรีย์ ในแปลงที่ ๕ ๖ ๗ และ ๘ รวมพื้นที่ ๓๙๒ ไร่ แปลงทั้งหมดมีการจัดการน้ำแบบเปียกสลับแห้ง ขณะนี้ข้าวในแปลงนี้มีอายุ ๑๓๘ วัน กิจกรรมย่อยที่ ๑.๒ ได้ปลูกถั่วเขียวพันธุ์ชัยนาท ๘๔-๑ อัตรา ๑๐ กิโลกรัมต่อไร่ เป็นปุ๋ยพืชสดบำรุงดิน ในช่วงเวลาก่อนปลูกข้าว โดยได้รับความอนุเคราะห์พันธุ์ถั่วเขียวจากกรมวิชาการเกษตร

กิจกรรม ที่ ๒ การสร้างระบบนิเวศวิศวกรรม ด้วยการปลูกพืชดอกและพืชผัก เพื่อเป็นแหล่งที่อยู่อาศัยของแมลงศัตรูธรรมชาติ ผลจากการสร้างระบบนิเวศวิศวกรรมบนคันนาไม่พบการระบาดของแมลงศัตรูข้าวที่ สำคัญในแปลงนาตลอดฤดูปลูก และได้ผลผลิตจากพืชผัก ดังนี้ แตงกวา ๒๐ กิโลกรัม ถั่วฝักยาว ๕๐ กิโลกรัม บวบ ๓๐ กิโลกรัม น้ำเต้า ๕๐ กิโลกรัม ฟัก ๓๐ กิโลกรัม แตงร้าน ๒๐ กิโลกรัม และมะระขี้นก ๒๐ กิโลกรัม ผลผลิตดังกล่าวได้มอบให้โครงการอาหารกลางวันแก่โรงเรียนปิยชาติพัฒนา และโรงเรียน วัดสุธาธรรม ที่อยู่ใกล้โรงเรียนนายร้อยพระจุลจอมเกล้า

ในส่วนของเกษตรจังหวัดนครนายก ได้ส่งเสริมการปลูกข้าวตามกระบวนการโรงเรียนเกษตรในพระราชดำริ, ศึกษาวิเคราะห์ระบบนิเวศในนาข้าว, ส่งเสริมการผลิตและใช้สารชีวภัณฑ์ควบคุมศัตรูพืช และมีแผนการกระจายพันธุ์ข้าวปี ๒๕๕๙ แก่ศูนย์ข้าวชุมชนบ้านโคกกรวด หมู่ ๗ ตำบลศรีนาวา อำเภอเมืองนครนายก โดยมอบแก่เกษตรกร ตำบลศรีนาวา ๓ หมู่บ้าน ได้แก่ หมู่ ๑,๖,๗ เกษตรกร ๓๐ ราย พื้นที่ปลูก ๒๑๕ ไร่ จำนวนเมล็ดพันธุ์ ๔,๓๐๐ กิโลกรัม คาดว่าจะปลูกเดือนมิถุนายน ๒๕๕๙ ตำบลท่าทราย ๑ หมู่บ้าน ได้แก่ หมู่๑ เกษตร ๑๕ ราย พื้นที่ปลูก ๑๙๘ ไร่ จำนวนเมล็ดพันธ์ ๓,๙๖๐ กิโลกรัม คาดว่าจะปลูกเดือนมิถุนายน ๒๕๕๙

ในการนี้ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงหว่านถั่วพุ่มเมล็ดดำพันธุ์อุบลราชธานี ซึ่งเป็นพันธุ์แนะนำของกรมวิชาการเกษตร ลักษณะของพันธุ์เป็นทรงพุ่มกึ่งเลื้อย กลีบดอกสีม่วงอ่อน ฝักสดสีเขียวอ่อน ฝักแห้ง สีฟางข้าว เยื่อหุ้มเมล็ดสีดำ เมล็ดรูปไต ให้ผลผลิต ๑๗๕ กิโลกรัมต่อไร่ มีปริมาณธาตุอาหารในต้นสูง โดยมีไนโตรเจน ฟอสฟอรัส และโพแทสเซี่ยม สามารถปลูกได้ตลอดทั้งปี และปลูกได้ทั่วไปในทุกภาคของประเทศ ทั้งนี้ถั่วพุ่มเมล็ดดำ สามารถนำมาแปรรูปทำวุ้นเส้นได้ไม่ต่างจากถั่วเขียว ได้เส้นเหนียวนุ่มไม่เปื่อยยุ่ย และมีต้นทุนการผลิตต่ำกว่าถั่วเขียว