วันศุกร์ที่ 27 สิงหาคม 2553 เป็นวันที่ 4 ของการเสวนาโครงการปิดทองหลังพระ สืบสานแนวพระราชดำริ “เกษตรยั่งยืน ฟื้นฟูภูมิปัญญา พัฒนาสู่สากล” ในภาคเช้า เป็นการเสวนาในหัวข้อ การใช้ประโยชน์จากแฝก ผู้เข้าร่วมเสวนา ประกอบด้วย ดร.วีระชัย ณ นคร และ ดร.อุทัย จารณศรี เปิดการเสวนาในเรื่อง การใช้แฝกเพื่อการอนุรักษ์ดินและน้ำตามพระราชดำริ ส่วนปราชญ์ชาวบ้านที่นำแฝกไปใช้ประโยชน์ คือ นายวโรดม รักจันทร์ เครือข่ายคนรักษ์แฝกภาคใต้ และนายสัญชัย ช่องวารินทร์ ประธานเครือข่ายคนรักษ์แฝก จังหวัดร้อยเอ็ด ซึ่งเป็นการแลกเปลี่ยนประสบการณ์ความรู้และความมหัศจรรย์ของแฝกที่ช่วยในการอนุรักษ์และฟื้นฟูดิน ป้องกันการพังทลายของดินในพื้นที่ลาดชัน อีกทั้งยังช่วยเพิ่มความชื้นสู่ดิน ส่งผลให้สามารถปลูกพืชต่างๆ ได้ดีและได้ผลผลิตเป็นจำนวนมาก
ในภาคบ่าย เป็นการเสวนาในหัวข้อ การจัดการน้ำเสียและขยะ ผู้เสวนา ประกอบด้วย ศ.ดร.เกษม จันทร์แก้ว ผู้เชี่ยวชาญด้านสิ่งแวดล้อม มูลนิธิชัยพัฒนา นายสุเทพ นุชทรวง นายกเทศมนตรีเมืองแม่ฮ่องสอน นายกิตติเดช วัฒนเดช จังหวัดแม่ฮ่องสอน นางสะอาด อุดมศรีลาภ รองนายกเทศมนตรี ตำบลพลับพลานารายณ์ จังหวัดจันทบุรี นายชูชาติ เนตรจำรัส จังหวัดจันทบุรี นายกรทัศน์ คุณาวุฒิ ผู้ประกอบการจังหวัดระยอง และนางฉลวย กาเหว่านาค ประธานเครือข่ายประชาชนอนุรักษ์น้ำ ปทุมธานี เป็นการแลกเปลี่ยนประสบการณ์ที่เกิดจากการนำแนวพระราชดำริในการบำบัดน้ำเสียและกำจัดขยะโดยวิธีธรรมชาติไปปรับใช้จนประสบความสำเร็จ และสามารถเป็นตัวอย่างที่ดีแก่บุคคล ชุมชนอื่นๆ ที่จะนำไปปรับไช้ได้เช่นกัน ซึ่งเป็นอีกวิธีการหนึ่งในการช่วยกันรักษาสิ่งแวดล้อมให้คงอยู่ต่อไปอย่างยั่งยืน
สำนักประชาสัมพันธ์ สำนักงานมูลนิธิชัยพัฒนา