โครงการพัฒนาที่ดินมูลนิธิชัยพัฒนาบ้านเหมือดแอ่ ต.หนองตูม อ.เมือง จ.ขอนแก่น

โครงการพัฒนาที่ดินมูลนิธิชัยพัฒนาบ้านเหมือดแอ่ ตำบลหนองตูม อำเภอเมือง จังหวัดขอนแก่น

ความเป็นมา / พระราชดำริ / พระราชดำรัส

ความเป็นมา
      สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี พระราชทานพระราชดำริให้สำนักงานมูลนิธิชัยพัฒนา รับโอนที่ดินซึ่งนายชาติชาย โฆษะวิสุทธิ์ ขอพระราชทานน้อมเกล้าฯ ถวายจำนวน 3 แปลง โดยจดทะเบียนโอนกรรมสิทธิ์เมื่อวันที่ 2 ตุลาคม 2550 เนื้อที่รวม 42 ไร่ 1 งาน 32 ตารางวา ตั้งอยู่ที่บ้านเหมือดแอ่ หมู่ที่ 7 ตำบลหนองตูม อำเภอเมือง จังหวัดขอนแก่น ที่ดินมีลักษณะคล้ายรวงผึ้ง ติดลำน้ำพองทั้ง 3 ด้าน เหมาะแก่การทำการเกษตร

พระราชดำริ / พระราชดำรัส
      สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี พระราชทานพระราชดำริให้ สำนักงานมูลนิธิชัยพัฒนา ดำเนินการพัฒนาที่ดินในรูปแบบการจัดตั้งเป็นศูนย์การเรียนรู้ และการผลิต ผลผลิตทางการเกษตร (ไม้ผล พืชไร่ พืชผัก และด้านปศุสัตว์) สำหรับที่จะให้เกษตรกรผู้สนใจ และนิสิตนักศึกษา เข้าเรียนรู้การเกษตรกรรมที่ถูกวิธี และมุ่งเน้นการลด ละ เลิก การใช้สารเคมี หันมาใช้วิธีพึ่งพาตนเองให้มากที่สุด (การผลิตปุ๋ยใช้เอง การใช้พลังงานธรรมชาติ) และทรงมีพระราชดำริเพิ่มเติมในคราวเสด็จทอดพระเนตรความก้าวหน้าของโครงการฯ บ้านเหมือดแอ่ เมื่อวันที่ 25 ธันวาคม 2551 ในเรื่องของการอนุรักษ์พันธุ์ไม้ท้องถิ่น เช่น ต้นเหมือดแอ่ และการขยายพันธุ์ไม้ผลและพืชที่ดีไปสู่ชาวบ้าน รวมทั้งการนำมะขามเปรี้ยวมาปลูกในบริเวณพื้นที่โครงการ และการประหยัดพลังงานโดยใช้พลังงานทางเลือก

วัตถุประสงค์โครงการ / เป้าหมาย
    1.สนองพระราชดำริสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี พัฒนาพื้นที่เป็นศูนย์เรียนรู้ทางการเกษตรแบบผสมผสานและผลิตผลิตผลทางการเกษตร การเกษตรปลอดสารเคมี และการใช้พลังงานทางเลือก
    2.อนุรักษ์และพัฒนาการใช้ประโยชน์จากพืชท้องถิ่น
    3.พัฒนาพื้นที่ให้เป็นแหล่งทัศนศึกษา แหล่งท่องเที่ยว

ลักษณะโครงการ / กิจกรรม
   - กิจกรรมพืชไร่ พืชสวน สมุนไพร และการผลิตเห็ด
   - กิจกรรมปลูกพันธุ์ไม้ท้องถิ่น การบำรุงรักษาและปลูกไม้ยืนต้น
   - กิจกรรมประมง และปศุสัตว์
   - ผลิตปุ๋ยชีวภาพเพื่อบำรุงดินและเพิ่มผลผลิตทางการเกษตร
   - การใช้พลังงานหมุนเวียนเพื่อการเกษตร (โซลาร์เซล และ ตะบันน้ำ)
   - กิจกรรมฟื้นฟูป่าพื้นถิ่นด้วยราเอคโตไมคอร์ไรซา
   - กิจกรรมขยายผลและเผยแพร่ความรู้ สนับสนุนเกษตรกรเป้าหมาย ฝึกอบรมเกษตรกรเครือข่าย และเป็นสถานที่ศึกษาดูงานของสถานศึกษา เกษตรกร และผู้สนใจ

ปัจจุบันดำเนินการผลิตพืช ปลูกไม้ผลตามแปลงต่าง ๆ และเลี้ยงสัตว์ ดังรายละเอียดต่อไปนี้
    แปลง A ปลูกไม้ผล เช่น มะม่วง มะขามเทศ
    แปลง B ปลูกพืชผักหมุนเวียนตลอดปี คะน้า,ผักบุ้งจีน,กวางตุ้ง,ผักชีหอม,ผักชีลาว,ผักสลัด, ไม้ผล เช่น มะขามเทศ มะนาว น้อยหน่า
    แปลง C เลี้ยงสัตว์ เป็ด ไก่ กระบือ , ปลูกฝรั่ง
    แปลง D มะละกอ ปลูกกล้วยน้ำหว้า กล้วยหอมทอง หม่อน
    แปลง E ปลูกป่าพื้นถิ่น รวมเนื้อที่ 8 ไร่ (ป่าบุ่งป่าทาม) โครงการฟื้นฟูป่าพื้นถิ่นด้วยราเอคโตไมคอร์ไรซา (ปลูกป่าพื้นถิ่นแบบประณีต) ร่วมกับมูลนิธิฟื้นฟูป่าพื้นถิ่น
    แปลง F ข้าวโพด, มันสำปะหลัง
    แปลง F1 อ้อยคั้นน้ำ พันธุ์สุพรรณบุรี 50
    บริเวณข้างแปลง F โรงอัดเห็ด นึ่งเห็ด หยอดเชื้อเห็ด แช่ฟางและพักก้อนเห็ด
    บริเวณใกล้เคียงแปลง D ระหว่างสระเลี้ยงปลา มีโรงเพาะเห็ดนางฟ้า
    บริเวณหน้าแปลง E สระเลี้ยงปลา (ปลาเบญจพรรณ)
    บริเวณข้างแปลง E ฝั่งลำน้ำพอง มีโรงเก็บฟาง และเตาเผาถ่าน
    บริเวณเนินเขา ปลูกไม้ผล เช่น มะปราง มะไฟ มังคุด ลองกอง เงาะ มะขามเปรี้ยว มะปราง ชมพู่ทุเรียน ลิ้นจี่ มะขามป้อม กาแฟ ลำไย น้อยหน่า ลิ้นฟ้า มะรุม ฯลฯ

กิจกรรมภายในโครงการ

โครงการอบรมเชิงปฏิบัติการฟื้นฟูป่าพื้นถิ่นด้วยราเอคโตไมคอร์ไรซา
(การฟื้นฟูป่าพื้นถิ่นแบบประณีต)

จุดสาธิตการใช้พลังงานหมุนเวียนเพื่อการเกษตร

สถานที่ตั้งโครงการและข้อมูลติดต่อ
ที่ตั้งโครงการ : โครงการพัฒนาที่ดินมูลนิธิชัยพัฒนาบ้านเหมือดแอ่เลขที่ 99 หมู่ที่ 7
ตำบลหนองตูม อำเภอเมืองขอนแก่น จังหวัดขอนแก่น 40000
โทรศัพท์ : 081-328-3106 (ผู้จัดการโครงการ)