โครงการพัฒนาพื้นที่เกษตรน้ำฝนอันเนื่องมาจากพระราชดำริบ้านแดนสามัคคี อ.เขาวง จ.กาฬสินธุ์

โครงการพัฒนาพื้นที่เกษตรน้ำฝนอันเนื่องมาจากพระราชดำริ บ้านแดนสามัคคี

ตำบลคุ้มเก่า อำเภอเขาวง จังหวัดกาฬสินธุ์

ความเป็นมา

นางหนูเหลา ศรีปะไหม และนางสาววะเรืองศรี อัยวรรณ ได้น้อมเกล้าฯ ถวายที่ดิน บริเวณบ้านแดนสามัคคี อำเภอเขาวง จังหวัดกาฬสินธุ์ รายละ 5 ไร่ และมีราษฎรอีก 3 ราย คือ นายทองเหลา ศรีสงเปลือย นายพันทะราช แสนมาชัย และนางสมสวรรค์ ริปเหลือง ถวายที่ดินเพิ่มอีกรายละ 1 ไร่ 1 งาน รวมทั้งหมด 13 ไร่ 3 งาน

แนวพระราชดำริ

เมื่อวันที่ 25 พฤศจิกายน 2535 พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว และสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ  ได้เสด็จพระราชดำเนินทอดพระเนตรการดำเนินงานของศูนย์ศิลปาชีพ บ้านกุดสิม ตำบลคุ้มเก่า อำเภอเขาวง จังหวัดกาฬสินธุ์ ได้พระราชทานพระราชดำริให้พิจารณาจัดหาน้ำ เพื่อสนับสนุนการเพาะปลูกของราษฎร โดยการดำเนินงานขุดสระเก็บกักน้ำตามทฤษฎีใหม่ในบริเวณพื้นที่ที่ราษฎรน้อมเกล้าฯ ถวาย จำนวน 13 ไร่ 3 งาน ที่อำเภอเขาวง จังหวัดกาฬสินธุ์ และให้ขยายผลการดำเนินงานของโครงการไปสู่ราษฎรในบริเวณใกล้เคียงด้วย

หน่วยงานรับผิดชอบ สำนักงานมูลนิธิชัยพัฒนา และศูนย์วิจัยและพัฒนาการเกษตรกาฬสินธุ์

ผลการดำเนินงาน

1.      ผลการดำเนินงาน  แต่ละกิจกรรม

-          กิจกรรม 1 แปลงนา  ดำเนินการในพื้นที่  2 ไร่ 3 งาน  ในฤดูเพาะปลูกปี 2553  ปลูกข้าวนาปี
2 พันธุ์ คือพันธุ์ข้าว กข6 และพันธุ์ข้าวขาวดอกมะลิ 105  เมื่อเก็บเกี่ยวผลผลิตข้าวแล้วปลูกพืชไร่หลังนา  ได้แก่ ถั่วลิสง และข้าวโพดฝักสด

-          กิจกรรม 2 สระน้ำและขอบสระ (ระบบพืช-ปลา)  พื้นที่ 3 ไร่ สระน้ำ ปล่อยปลาชนิดต่างๆ ได้แก่ ปลายี่สกเทศ   ปลานิล  ปลาไน  บริเวณขอบสระปลูกพืชผักและไม้ผล ได้แก่  มะนาว  มะพร้าวน้ำหอม ฝรั่ง ชะอม  มะรุม  มะลิ  ฯลฯ

-          กิจกรรม 3 ไม้ผลผสมผสาน  พื้นที่  6  ไร่  ปลูกไม้ผลชนิดต่าง ๆ ได้แก่ ขนุน มะม่วง ส้มโอ  ฝรั่ง  มะขามเปรี้ยว  น้อยหน่า  ละมุด  มะกอกน้ำ  กล้วยน้ำว้า  ปลูกพืชผักและพืชผักสวนครัว  แซมในแปลงไม้ผล ได้แก่  บวบ  มะกรูด  ข่า  ตะไคร้  หวาย  พริก กะเพรา   โหระพา  แมงลัก ฯลฯ เลี้ยงสัตว์ปีก ได้แก่ ไก่ ห่าน         เป็ดเทศ และไก่งวง

-          กิจกรรมที่ 4 ที่อยู่อาศัย พื้นที่  1 ไร่  3 งาน บริเวณใกล้ที่อยู่อาศัยสาธิตการเลี้ยงสุกรในคอกหลุม  ปลูกพืชผักพื้นบ้านสมุนไพรในท้องถิ่น  ไม้ดอกไม้ประดับ  และไม้ผลยืนต้นได้แก่ ขนุน  มะขามป้อม  ลำไย ฯลฯ

2.  การขยายผล

-          สาธิตการดำเนินงานของโครงการพัฒนาพื้นที่เกษตรน้ำฝนแก่เจ้าหน้าที่ของรัฐ เกษตรกร นักเรียน นักศึกษาและผู้สนใจทั่วไปเข้าเยี่ยมชมโครงการ  จำนวนผู้เข้าศึกษาดูงานระหว่างวันที่ 1 ตุลาคม 2552  –  30 กันยายน  2553 รวม 15 ราย

-          ฝึกอบรมให้ความรู้ด้านการเกษตรจำนวน 3 หลักสูตร ได้แก่ การผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวพันธุ์ดี จำนวน 50 ราย  การผลิตน้ำหมักและปุ๋ยหมักชีวภาพ จำนวน 50 ราย การผลิตพืชปลอดภัยจากสารพิษ จำนวน
50 ราย

-          จัดพิมพ์เอกสารแผ่นพับ แจกแก่ผู้เยี่ยมชมในโครงการฯ  ได้แก่  เอกสารแนะนำโครงการฯ  เอกสารแนะนำการปลูกข้าว  เอกสารแนะนำการป้องกันกำจัดโรคและแมลงศัตรูข้าว   เอกสารแนะนำการปลูกมะม่วง  เอกสารแนะนำการปลูกถั่วลิสง  เป็นต้น